Wandelen met Jaap Hoogenboom

woensdag 12 augustus 2009 12:01

Jaap Hoogenboom is raadslid in Tynaarlo voor de eenmansfractie van de ChristenUnie. Hoogenboom wil een ‘Rondje vliegveld’ lopen. “Vind ik een mooie route, altijd wat te zien, en de routes rond Zuidlaren ken ik zo langzamerhand wel, mijn vrouw Anneke en ik wandelen daar veel.”

Jaap Hoogenboom voor het uitzicht waar hij dagelijks van genietWie is Jaap Hoogenboom?
Ik ben nog van voor de oorlog, in 1939 geboren in Rotterdam Delfshaven. Ik heb bewust nog de razzia in 1944 meegemaakt, toen ook mijn vader werd meegevoerd. ‘Papa waar ga je naar toe, ik weet het niet. Papa wanneer kom je weer thuis, ik weet het niet’ hoor ik me nog roepen. Hij is weer thuisgekomen omdat hij zich met een man of vijf op de Technische Universiteit Delft op zolder had verstopt. Toen ze het gebouw verlieten keek een Duitse soldaat hen aan, deed of hij ze niet zag en liet ze lopen. Mijn vader had daar een bijbelse verklaring voor, ‘hij was met blindheid geslagen’. Na de lagere school heb ik de HBS gedaan, na drie jaar gestopt, wat wil je, ik was de oudste van tien kinderen. Mijn vrienden werkten allemaal, hadden wat te verteren en konden een pakje Golden Fiction kopen. Ik kwam eerst in het familiebedrijf, het automobielbedrijf Hoogenboom (VW-dealer).  Ik heb later toch het (avond)gymnasium gedaan omdat ik predikant wilde worden. Ik ben lid van de Christelijke Gereformeerde Kerk. Om diverse redenen ben ik toch geen predikheer geworden. Maar als ik in de verkondiging van het Evangelie iets kan doen, zal ik het niet laten. Ik ben in 1965 gaan werken bij Spijkstaal. We maakten daar SRV-wagens. Het bedrijf verhuisde naar Hoogeveen omdat in het Noorden veel meer werknemers te vinden waren. Ik werd in Hoogeveen verkoopleider van de zogenoemde rijdende winkels, de SRV-wagens. Ik werd in 1992 werkloos, want er was geen markt meer voor rijdende winkels. Daarna heb ik in samenwerking met een Rotterdams bureau een eigen bedrijf(je) opgestart dat nu de naam Hoogenboom Communicatie draagt. Mijn eerste vrouw is in 1995 in het geloof overleden. Met haar heb ik vier kinderen gekregen en via hen heb ik nu zes kleinkinderen. In 1997 ben ik hertrouwd met mijn huidige vrouw Anneke. Door haar ben ik in Zuidlaren terecht gekomen en daar voelen we ons helemaal senang”.

Hoe verliep jouw politieke carrière?
“In Spijkenisse was ik van huis uit lid van de SGP en stond daar op de lijst voor de gemeenteraad. Vlak voor mijn verhuizing naar Hoogeveen had ik al in de raad kunnen zitten. Ik kreeg moeite met de SGP vanwege hun standpunt over de deelname van vrouwen in de politiek en het (niet) omgaan met de moderne media. In Hoogeveen heb ik uiteindelijk gekozen voor de Reformatorische Politieke Federatie, de RPF van Meindert Leerling. In 1982 werd ik in sneltreinvaart lid en werd direct als lijsttrekker naar voren geschoven. Toen in 1994 mijn vrouw ernstig ziek was, ben ik een tijdje uit de politiek gestapt. Eenmaal in Zuidlaren kwam Bert Gringhuis langs om te vragen of ik mee wilde draaien in de steunfractie. Heb ik met plezier gedaan. Vier jaar geleden ben ik hen opgevolgd in de raad. Ik was dat eerlijk gezegd niet van plan, maar we konden in de partij geen goede (jongere) opvolger vinden. Ik heb toen toch ja gezegd.”

Toekomstplannen?
“In 2006 heb ik gezegd tegen de achterban, dat ze er gezien mijn leeftijd rekening mee moeten houden dat het maar een periode zal zijn. Toch heb ik nu afgesproken nog een tijdje door te willen gaan. Ik doe het werk graag en ik heb er nu tijd voor. Wat ook telt is dat ik me nu in het vierde jaar als raadslid sterker voel dan in het begin. Ik heb wel de voorwaarde gesteld dat ik een steunfractielid krijg die meer dan normaal beschikbaar is. Henny van den Born uit Paterswolde wil dat gaan doen en is beoogd opvolger. Eventueel kan hij mij op elk moment vervangen. Daar hebben we met elkaar (ook met het bestuur van de kiesvereniging) afspraken over gemaakt.”

Waar staat de ChristenUnie voor?
“We zijn niet links en we zijn niet rechts. Dat zegt me niet zoveel. We nemen vaak een zakelijk standpunt in en komen op voor de zwakkeren en kwetsbaren in onze samenleving. Economie vind ik belangrijk. Je zult het geloof niet elk moment zichtbaar zien in mijn standpunten. Verder moet je de dingen zakelijk bekijken. Bijvoorbeeld het punt over de uitbreiding van een agrarisch bedrijf bij Donderen, vanavond op de agenda in de raad, daar ga ik niet eens op in, dat moet in dat gebied gewoon kunnen. Ik begrijp wel dat een dergelijk groot bedrijf gevoelig ligt in het dorp. Maar ik moet oordelen op basis van de stukken die ik daarover krijg. Ik lees dan dat ook de provincie geen bezwaar heeft. Bovendien geldt er een uitbreiding van het bestemmingsplan en is er inspraak mogelijk. Ik heb geen moeite met een ondernemer die visie heeft en expandeert. Voor echte ondernemers, neem een man als Hennie van der Most, heb ik diep respect.”

Hoe werkt het in de gemeenteraad?
“We zouden elkaar wel eens wat meer van te voren kunnen opzoeken om een standpunt te bepalen. Het begraafplaatsenbeleid heb ik wel van te voren met het CDA afgestemd. Toch heeft een eenmansfractie wel degelijk invloed. In alle bescheidenheid durf ik te zeggen dat de invloed van de ChristenUnie groter is dan de omvang van de fractie zou doen vermoeden. Het gekke is dat ik in het begin niet zo gericht was op de financiën. Mijn voorganger was een expert op dat terrein. Daar heb ik gaandeweg steeds meer lol in gekregen. Ik heb er kennelijk toch een positie in de raad mee verworven. Raad en college zijn wel eens te bang om van een oud principe af te stappen. Ik weet zeker dat mijn standpunt over een betere financiële toerekening van kosten voor de wijkcentra voordeliger uitpakt dan het huidige systeem. In ieder geval meer transparant. Maar ja, uiteindelijk beslist de meerderheid en die liet zich door wethouder Kosmeijer overtuigen. Toch moet je dat ook kunnen relativeren, bijvoorbeeld met een grap. Ik wil nog wel eens een kwinkslag maken. Dat ontstaat zomaar en het werkt altijd ontspannend. Ik wist niet dat ik dat kon. De eerste raadsvergadering in Tynaarlo was ik doodnerveus, ondanks mijn ervaring. Ik had mijn steun toegezegd aan het CDA over een parttime wethouder. Maar Martin Kremers maakte er gelijk van dat ‘we in de raad niet met zijn tweeën zijn, maar met zijn drieën’. Ik merkte toen op dat ‘als je het CDA een vinger geeft, ze gelijk de hele hand pakken’ en kreeg de lachers op mijn hand.

Gemeenteraadverkiezingen
“Waar het mij altijd om gaat is een leefbare gemeente Tynaarlo. Werk voor jong en oud. Zorg voor elkaar. Ik lees dat van een deel van arme gezinnen de kinderen niet naar sport gaat. Dat is fout. Daar wil ik iets aan doen. Daar staat tegenover dat ik laatst eens heb gereageerd op een consultancybureau voor ouderen. Wat een onzin. Ouderen zijn tegenwoordig zoveel zelfstandiger en mondiger dan vroeger. Voor de uitzonderingen moet je altijd klaar staan, maar om alles te richten op ouderen, is niet nodig vind ik. De uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning, dat is wel erg belangrijk. De diaconieën van de verschillende kerken spelen daar hun rol niet goed in mee. Ze kunnen op elk van de tien Wmo-prestatievelden zo meedraaien als ze willen, maar er gebeurt niets. De diaconieën blijven allemaal puur voor zichzelf bezig. Zonde is dat, er zou zoveel meer uit te halen zijn.”

Wat verwacht je van een gemeentelijke organisatie?
“Je bent wel specialist in moeilijke vragen zeg. Toen ik in 1982 in de raad in Hoogeveen kwam, had ik veel mooie plannen, ik dacht dat ik de organisatie bedrijfsmatig zou kunnen laten denken. Ik heb afgeleerd om dat te willen omdat ik in de loop van de jaren heel veel waardering heb gekregen heb voor de degelijkheid en het goede werk dat ambtenaren leveren. Waar ze overigens in vergelijking met het bedrijfsleven ook alle gelegenheid voor krijgen. Ik ben ook de vrees voor een extra bestuurslaag kwijtgeraakt. Ambtenaren zijn doorgaans loyaal. Maar ik vraag me wel eens af of er wel zoveel ambtenaren nodig zijn met zoveel afgestudeerde medewerkers. Dat kan vast wel wat minder. Wat ik dan niet begrijp is dat er bij de raadsagenda een ellenlange lijst zit met oude actiepunten, die maar niet van de lijst afkomen. Een ambtenaar moet meer gericht zijn op productie. De managers in de organisatie moeten visie hebben en beslissingen durven nemen.

Hoe denk je over het college?
“k ben er niet zo kapot van. Frieling kan meer dan hij doet en Kosmeijer doet meer dan hij kan. Dat komt door een scheve portefeuille verdeling, die van Kosmeijer is te groot en die van Frieling te klein. Assies kent zijn dossiers als geen ander. Ik ben niet de man om te schoppen maar ik vind dat de wethouders soms knap hautain zijn. Enige doorstroming volgend jaar zou niet zo gek zijn. Ik ben blij met onze nieuwe burgemeester. Net binnen en vanaf de eerste dag hoort hij er bij. Innemend, mededeelzaam, ik vind dat heel fijn. Uit zichzelf benaderde hij ons hoe we kunnen omgaan met de kaderbrief. Hij doet dat vanuit zijn kennis en heeft daar goed zicht op. Hij is bekwaam en wil zijn kennis met ons delen. Van Zuilen kun je kenschetsen als bestuurder. Rijpstra was meer politicus, ook een fijne vent, die ons veel meer strategisch benaderde.”

Weer terug
“Ondanks de fraaie route en het mooie weer hebben we nauwelijks aandacht gehad voor de omgeving. Hoogenboom is een zeer onderhoudend verteller. Een man met een aangeboren kwinkslag. Hij zou het als conferencier vast niet slecht gedaan hebben. Maar het leven van de christenmens Jaap Hoogenboom is langs andere paden gelopen. De raad en de inwoners van Tynaarlo kunnen als het meezit nog jaren hun voordeel doen met zijn kennis en zijn plezierig pragmatische benadering.

« Terug